Wetenschappers krijgen regelmatig het verzoek om hun kennis met een breder publiek dan hun academische collega’s te delen. Een deel van de wetenschappers vindt dit maatschappelijk belangrijk en leuk om te doen, en zet zich hier ook actief voor in. Goed communiceren buiten het eigen vakgebied vereist echter veel gespecialiseerde voorbereiding, terwijl de compensatie voor publieke optredens vaak beperkt blijft tot een bos bloemen of een fles wijn.
Hoewel de wetenschapper vaak vanuit intrinsieke motivatie aan deze activiteiten meedoet, kan de vraag worden gesteld of een dergelijke compensatie niet onredelijk laag is, zeker gezien de hoeveelheid voorbereidend werk (in de praktijk niet altijd binnen reguliere werkuren), de investeringen die vaak door de organisatie in overige faciliteiten gedaan worden (zoals catering van een evenement), en het feit dat de wetenschapper hiermee een markt betreedt waar ook zelfstandige ondernemers in actief zijn.
Collega-wetenschappers hebben inmiddels al de discussie gestart over of een fair practice code nodig zou zijn, zoals in de kunstwereld gebeurt, en wat redelijke tarieven zouden zijn. Dit nodigt uit tot verdere analyse en dialoog, die we bij De Jonge Akademie langs twee hoofdlijnen willen uitwerken.
1) Wat is de waarde van outreach en andere publieke betrokkenheid?
Valt dit te beschouwen als de kerntaak van een academicus, of is het eerder een dienst richting derden? Ontstaat er oneerlijke concurrentie tegenover zelfstandigen in dezelfde markt, als een academicus dit soort activiteiten voor een symbolische vergoeding zou doen? Wat zou überhaupt een marktconforme of redelijke vergoeding zijn voor verschillende types activiteiten?
2) Wat zouden de implicaties zijn, als wetenschappers marktconforme vergoedingen voor outreach en andere publieke betrokkenheid zouden ontvangen?
Zijn dit persoonlijke nevenwerkzaamheden, of kan een wetenschapper dit als financiering inzetten ten gunste van het instituut en/of de eigen groep? Wat zijn de fiscale implicaties? Waarom lijken instituten momenteel oncomfortabel om publiek service-werk van wetenschappers marktconform te compenseren?
Betrokken leden
Cynthia Liem, Erik van Sebille, Frans Snik